عملگرها در زبان C
از عملگرها برای انجام عملیات ریاضی داده ها و متغیرها انجام می شود.
برای مثال به جمع دو داده زیر توجه کنید.
int myNum = 100 + 50;
printf("%d", myNum);هرچند که از عملگر جمع ( + ) برای جمع کردن دو داده یک متغیر استفاده کردیم، اما می توانیم از این عملگر برای جمع کردن دو متغیر باهم یا جمع یک داده با یک متغیر استفاده کرد.
int sum1 = 100 + 50; // 150 (100 + 50)
int sum2 = sum1 + 250; // 400 (150 + 250)
int sum3 = sum2 + sum2; // 800 (400 + 400)
printf("%d\n", sum1);
printf("%d\n", sum2);
printf("%d\n", sum3);انواع عملگرهای ریاضی در زبان C
در زبان C عملگرها به پنج گروه کلی تقسیم بندی می شوند.
1- عملگرهای حسابی
2- عملگرهای انتسابی
3- عملگرهای مقایسه ای
4- عملگرهای منطقی
5- عملگرهای بیتی
عملگرهای حسابی
از این نوع عملگرها برای محاسبات ریاضی رایج استفاده می شود.
| نوع عملگر | نام | توضیحات | مثال |
| + | جمع | دو مقدار را به هم اضافه می کند. | x + y |
| - | تفریق | دو مقدار را از هم کم می کند. | x - y |
| * | ضرب | دو مقدار را در هم ضرب می کند. | x * y |
| / | تقسیم | یک مقدار را بر مقدار دیگر تقسیم می کند. | x / y |
| % | باقیمانده تقسیم | باقیمانده تقسیم را بر می گرداند. | x % y |
| ++ | افزایشی | مقدار متغیر یا 1 واحد افزایش می دهد. | ++x |
| -- | کاهشی | مقدار متغیر را 1 واحد کاهش می دهد. | --x |
عملگرهای انتسابی
برای اختصاص دادن مقدار داده به متغیر از علامت انتساب ( = ) استفاده می کنیم.
برای مثال از عملگر انتساب ( = ) برای اختصاص مقدار عددی 10 به متغیر x استفاده کردیم.
int x = 10;
printf("%d", x);و همچنین برای اضافه کردن یک مقدار داده به متغیر از علامت جمع انتساب ( =+ ) استفاده می کنیم.
int x = 10;
x += 5;
printf("%d", x);همچنین لیستی از تمام عملگرهای انتساب، در جدول زیر آورده شده است.
| عملگر | مثال | درک بیشتر |
| = | x = 5 | x = 5 |
| =+ | x += 3 | x = x + 3 |
| =- | x -= 3 | x = x - 3 |
| =* | x *= 3 | x = x * 3 |
| =/ | x /= 3 | x = x / 3 |
| =% | x %= 3 | x = x % 3 |
| =& | x &= 3 | x = x & 3 |
| =| | x |= 3 | x = x | 3 |
| =^ | x ^= 3 | x = x ^ 3 |
| =<< | x >>= 3 | x = x >> 3 |
| =>> | x <<= 3 | x = x << 3 |
عملگرهای مقایسه ای
از این نوع عملگر برای مقایسه دو مقدار یا دو متغیر استفاده می کنیم.
این نوع عملگر مقدارهای 0 یا 1 را بر می گرداند که عدد 1 به معنی درست و عدد 0 به معنی نادرست می باشد که در زبان های مختلف برنامه نویسی این نوع داده را (boolean) یا داده منطقی می گویند. در جلسات بعدی در این خصوص بصورت کامل توضیح داده ایم.
برای درک بهتر به مثال زیر توجه کنید که چگونه از عملگر بزرگتر ( < ) برای شناسایی عدد بزرگتر استفاده کرده ایم.
int x = 5;
int y = 3;
printf("%d", x > y); // مقدار 1 (صحیح) را بر می گرداند چون عدد 5 از 3 بزرگتر استجدول زیر لیستی از تمامی عملگرهای مقایسه ای است.
| عملگر | نام | مثال | توضیحات |
| == | مساوی | x == y | در صورت مساوی بودن مقدار 1 را بر می گرداند |
| != | نامساوی | x != y | در صورت نامساوی بودن مقدار 1 را بر می گرداند. |
| > | بزرگر از | x > y | اگر مقدار اول بزرگتر از مقدار دوم باشد عدد 1 را بر می گرداند. |
| < | کوچکتر از | x < y | اگر مقدار دوم بزرگتر از مقدار اول باشد عدد 1 را بر می گرداند. |
| >= | بزرگتر یا مساوی | x >= y | اگر مقدار اول بزرگتر یا مساوی مقدار دوم باشد عدد 1 را بر می گرداند. |
| <= | کوچکتر یا مساوی | x <= y | اگر مقدار دوم بزرگتر یا مساوی مقدار اول باشد عدد 1 را بر می گرداند. |
عملگرهای منطقی
از این نوع عملگر برای تست درست یا نادرست بودن مقادیر استفاده می کنیم.
همانطور که از نام این عملگر پیدا است، برای تعیین منطق بین دو مقادیر یا متغیرها استفاده می شود.
| عملگر | نام | مثال | توضیحات |
| && | منطق وَ | x < 5 && x < 10 | اگر پاسخ هر دو عبارت درست باشد عدد 1 را بر می گرداند. |
| || | منطق یا | x < 5 || x < 4 | اگر تنها یک عبارت درست باشد عدد 1 را بر می گرداند. |
| ! | منطق معکوس | !(x < 5 && x < 10) | اگر نتیجه مقدار یک باشد عدد 0 را بر می گرداند. |
تمرین
مقدار عددی 10 را در 5 ضرب کرده و نتیجه را چاپ کنید.
int y = 5;
printf(" ", x y);
امین آهن کوبی
